درمان ریزش موی ساق پا در مردان؛ رفع آلوپسی ساق پا
حتماً بارها دیده‌اید که برخی از بیماری عجیبی سخن می‌گویند که به طرز عجیبی موهای ساق پا را با ریزش مواجه می‌کند و ترس خاصی را بر آنها مستولی می‌سازد. این بیماری که به آن آلوپسی ساق پا هم می‌گویند سبب ریزش موی پشت ساق ¬پا و جلوی آن می‌گردد و بیمار را به سمت متخصصینی هدایت می‌کند که برای درمان ریزش موی ساق پا در مردان تلاش می‌نمایند. در ادامه این گفتار می‌خواهیم از ریزش مو در این ناحیه و درمان ریزش مو مردان با شما سخن بگوییم.
گاهی ممکن است فردی متوجه شود که موی پای او در قسمت ساق در حال ریزش می‌باشد و تصور نماید که این اتفاق به دلیل بالا رفتن سن است یا اینکه به دلیل یک اختلال پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس باشد که البته تشخیص آن بسیار آسان است.
همچنین ریزش مو در ساق پا یا پاها می‌تواند ناشی از چیزی به‌سادگی پوشیدن جوراب الاستیک باشد چراکه کش جوراب، فشار ملایم اما مزمنی بر پوست وارد می‌کند که به‌مرورزمان می‌تواند رشد مو را کاهش دهد.
اما اگر وی نشانه دیگری از ریزش‌های مشهود در باقی نواحی بدن نبیند، باید ریزش مو را در قسمت پایین پاها خیلی جدی گرفته و به فکر بررسی آن از طریق متخصصِ درمان ریزش موی ساق پا در مردان باشد چراکه ممکن است این اتفاق از علائم یک بیماری مهم باشد.
محتمل‌ترین بیماری بروز یافته در چنین حالتی، بیماری معروف به بیماری شریان محیطی (PAD) است که معمولاً بر شریان‌های پا تأثیر می‌گذارد و در این وضعیت سرخرگ‌ها به دلیل چسبیدن پلاک‌ها به دیواره‌های آنها سخت می‌شوند و مسیر عبور خون را باریک می‌کنند. این تجمع پلاک را آترواسکلروز می‌گویند که طی آن جریان خون در رگ پاها محدود و یا مسدود می‌گردد.
اکثر مردم تا زمانی که آترواسکلروز پیشرفته نشده است، متوجه علائم PAD نمی‌شوند و به خاطر همین بی‌توجهی‌ها، جریان خون در پاها و مچ پای آنها به طرز بسیار قابل‌توجهی محدود می‌گردد. ازآنجایی‌که اندام‌های تحتانی فاقد مقادیر کافی خون غنی از اکسیژن هستند، نمی‌توانند آن‌طور که باید عمل کنند و این کاستی‌ها را جبران نمایند. در این شرایط علائم زیر به‌وضوح قابل‌مشاهده میشود:
♦ ناخن‌های پا به‌کندی رشد می‌کنند.
♦ بهبودی زخم‌های موجود بیشتر از حد معمول طول می‌کشد.
♦ ریزش مو در قسمت پایین ساق پا شدت می‌گیرد.
شایان‌ذکر است که علاوه بر بیماری شریان محیطی، بیماری‌های دیگری نیز احتمال دارد منجر به ریزش مو در ساق پا شود. این بیماری‌ها عبارتند از:
♦ کم‌کاری و پرکاری تیروئید
غده تیروئید یکی از عوامل تعیین‌کننده سلامت فولیکول‌های مو محسوب میشود و پرکاری یا کم‌کاری این غده به‌شدت بر رشد مو تأثیر می‌گذارد. زمانی که تیروئید چرخه طبیعی رشد مو را قطع می‌کند، ممکن است ریزش موی ساق پا اتفاق بیفتد.
هرچند معمولاً تارهای مو از ناحیه سر شروع به ریختن می‌کنند، اما سایر اعضای بدن مانند پاها و دست‌ها نیز احتمال دارد تحت تأثیر این وضعیت قرار گیرند که در آن صورت باید درمان ریزش موی ساق پا در مردان به‌طورجدی در دستور کار قرار گیرد.
از سوی دیگر، برخی داروهای ضد تیروئید مانند پروپیل تیوراسیل و کاربیمازول می‌توانند باعث ریزش مو در پاهای فرد شوند. به همین خاطر اگر کسی نمی‌خواهد در آینده دچار از دست دادن موی خود شود و به متخصص درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان نیازمند گردد، چنانچه برخی علائم را در خود مشاهده نمود لازم است حتماً به کم‌کاری یا پرکاری تیروئید مشکوک شده و به متخصص غدد مراجعه نماید. این علائم برای کم‌کاری تیروئید عبارتند از:
• افسردگی
• خستگی
• مشکلات حافظه
همچنین پرکاری تیروئید دارای نشانه‌هایی به شرح زیر می‌باشد:
• اضطراب
• لرزش
• عرق کردن بیش‌ازحد
• خواب نامناسب
♦ اصطکاک به دلیل لباس
احتمال دارد نوع لباس یا جورابی که پوشیده میشود باعث ریزش موهای پای افراد شود. تنگ بودن لباس و حتی کش جوراب در صورت استفاده طولانی باعث گردش نامناسب خون در رگ‌ها شده و فولیکول‌ها را ضعیف می‌نماید؛ بنابراین یکی از راه‌های درمان ریزش موی ساق پا در مردان عدم استفاده از این دسته از لباس‌ها می‌باشد.
♦ دیابت
محققین بر این باورند که ریزش موهای بدن با دیابت به‌ویژه دیابت نوع 2 رابطه مستقیم دارد که باگذشت زمان ممکن است فرد به بیماری شریان محیطی (PAD) نیز مبتلا شود.
در این وضعیت، سرخرگ‌های پا به دلیل تجمع پلاک یا رسوب چربی آسیب قابل‌توجهی می‌بینند و درنهایت به دلیل قطع جریان خون، موهای پای فرد با ریزش مواجه می‌شوند و نیاز دارند در کلینیک‌های معتبری که کارِ درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان را انجام می‌دهند، به فکر علاج این بیماری باشند.
♦ اختلالات ژنتیکی مو
برخی از اختلالات ژنتیکی مو مانند هیپوتریکوزیس می‌تواند دلیلی برای ریزش مو در پاها باشد. افرادی که به این اختلال دچار شده باشند از بدو تولد موهای بدنشان شکننده خواهد بود و لذا به‌مرورزمان موهای پای خود را نیز از دست می‌دهند و به درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان نیازمند خواهند بود.
♦ اختلال غدد فوق کلیوی و هیپوفیز
ازآنجایی‌که وظیفه غده فوق کلیوی تولید هورمون‌هایی مانند آلدوسترون و کورتیزول است که این غده مهم به دلیل ابتلای فرد به بیماریِ آدیسون کارکرد خود را ازدست‌داده و موجب می‌گردد تا تعادل هورمونی بدن به هم بخورد و نتیجتاً ریزش موی پاها را به همراه داشته باشد. قابل‌توجه اینکه بیماری‌های معده، تغییر رنگ پوست و خستگی از دیگر علائم این اختلال غده فوق کلیوی به‌حساب می‌آیند.
لذا اگر فردی مشکوک به بیماری آدیسون بود، بهتر است اهمیتِ درمان ریزش موی ساق پا در مردان را مدنظر قرار دهد و به فکر جلوگیری از این وضعیت باشد. چراکه اگر او درمانِ به‌موقع را دریافت نکند، این وضعیت می‌تواند تهدیدکننده سلامتی وی به‌حساب آید.
البته سایر تغییرات هورمونی ناشی از یائسگی، بارداری، اختلالات غده هیپوفیز و سندرم تخمدان پلی کیستیک هم می‌توانند باعث ریزش مو در پاها شود.
♦ سیگار کشیدن
دود ناشی از سیگار کشیدن یکی از عوامل آسیب زننده به دی ان ای و فولیکول‌های مو به حساب می‌آید و منجر به ریزش مو در مردان و زنان می‌گردد طوری که فرد را ناچار می‌سازد به پزشکان مجرب در درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان مراجعه نماید. اینکه کشیدن سیگار چنین تاثیری بر روی ریزش مو می گذارد، سه علت دارد:
• ضعیف نمودن گردش خون و کوچک شدن رگ‌های خونی
• آسیب زدن به سیستم ایمنی و ایجاد شرایط برای بروز عفونت‌های قارچی و باکتریایی
• شتاب بخشیدن به ریزش موی ژنتیکی
♦ عفونت‌های مقاربتی
یکی دیگر از علل ریزش موی ساق پا آن هم به‌صورت تکه‌تکه، مبتلا شدن به عفونت‌های مقاربتی مانند سیفلیس است. این بیماری با علائمی مانند گلودرد و تب همراه می‌باشد و در صورت ابتلای فرد به این بیماری، نیاز دارد که به‌طورجدی موضوع درمان ریزش موی ساق پا در مردان را مورد بررسی قرار دهد.
♦ کمبود آهن
هنگامی‌که با پزشک در مورد درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان مشورت می‌کنید، به‌احتمال‌زیاد آزمایش خون را برای تعیین سطح آهن توصیه می‌کند چراکه کمبود آهن، می‌تواند باعث کم‌خونی و ریزش مو شود. لذا برای جلوگیری از ریزش موهای بدن، باید سبزیجات با برگ‌های تیره، لوبیا، گوشت قرمز و سایر غذاهای غنی از آهن را در رژیم غذایی خود بگنجانید. لازم به یادآوری است که غیر از آهن، بدن هر فردی برای رشد مو به ویتامین D و پروتئین نیاز دارد.
♦ ویتامین A و سلنیومِ اضافی
افراط کردن در مصرف مکمل‌ها، ویتامین‌ها و نیز مواد معدنی بدون در نظر گرفتن میزان دوز مناسب هر یک از آنها، باعث میشود که تأثیرات نامطلوبی بر روی عملکرد بدن گذاشته شود. مثلاً مقدار اضافی ویتامین A و سلنیوم در بدن می‌تواند باعث ریزش موهای پا شود و لازم است که درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان از طریق متخصصین مربوطه در دستور کار بیمار قرار گیرد.
♦ استرس
اگر شخصی به‌طور دائم دچار استرس باشد، ممکن است موهای پای خود را از دست بدهد. البته اگرچه تحقیقات محدودی برای اثبات این موضوع وجود دارد، اما بسیاری از پژوهشگران معتقدند که آلوپسی آره آتا نیز ممکن است به دلیل استرس شدید ایجاد شود.
شایان توجه اینکه موها ممکن است چند ماه پس از قرار گرفتن فرد در شرایط استرس‌زا از پاها جدا شوند که این حالت را تلوژن افلوویوم می‌گویند. جدای از آن، یک اختلال سلامت روان که به نام تریکوتیلومانیا شناخته میشود، نیز نقش مهمی در کندن موها توسط بیمار به دلیل استرس ایفا می‌نماید. در چنین شرایطی نیز شخص مبتلا باید در اندیشه درمان ریزش موی ساق پا در مردان باشد.
♦ آلوپسی ناشی از دارو
متأسفانه گاهی پیش می‌آید که ریزش موهای پا یکی از عوارض جانبی دارو باشد. این بیماری که به‌عنوان آلوپسی ناشی از دارو نیز شناخته میشود، معمولاً پوست سر را تحت تأثیر قرار می‌دهد اما در کنار آن می‌تواند منجر به ریزش موهای بدن در پاها و بازوها نیز شود و بیمار را ناچار خواهد نمود که به مراکز درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان مراجعه کند.
داروهایی که عوارضِ جانبیِ استفاده از آنها باعث ریزش مو می‌شوند، عبارتند از:
• داروهای کاهش‌دهنده کلسترول
• مسدودکننده‌های بتا
• داروی تیروئید
• داروهای ضدافسردگی
• آمفتامین‌ها
• مهارکننده‌های ACE مانند لیزینوپریل و پریندوپریل
♦ فولیکولیت شدید
درصورتی‌که فولیکول‌های موی فردی توسط باکتری عفونی شود چنانچه به‌سرعت مورد درمان قرار نگیرد، ممکن است باعث بروز درد و التهاب شود. به این رخداد در اصطلاح پزشکی فولیکولیت می‌گویند. این عفونتِ قارچی می‌تواند منجر به ریزش مو در پاها، بازوها، قفسه سینه، صورت و... گردد و شخص یادشده را برای مراجعه فوری به متخصص جهت درمان ریزش موی ساق پا در مردان وادار کند.
در بخش قبلی این مقاله، علل ریزش مو در ساق پای مردان را شرح دادیم و از دلایل بروز چنین رخدادی نوشتیم. حال در این قسمت می¬خواهیم روش‌های مختلف درمانی این ریزش را با هم به اشتراک بگذاریم. هرچند درمان ریزش مو بر روی پاها به علت آن بستگی دارد.
مثلاً زمانی که پزشک معالج با تجویز ترکیبی از داروهای کاهش کلسترول، داروهای ضدفشار خون و رقیق¬-کننده¬های خون(بسته به داروهای لازم) به بهبود گردش خون در پاهای بیمار کمک کند در نتیجه می توان امیدوار بود که رشد موها به فرد بازگردانده شود.
از طرفی شیوه‌های درمانی دیگر مانند استفاده از محرک‌های رشد مو (ماینوکسیدیل) نیز به احتمال زیاد بتواند به درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان کمک نماید و برای این مهم موثر باشد یا اینکه لوسیون ضدریزش¬مو که حاوی کینین، سائوپالمتو، ویتامینB5 و استیل¬تتراپپتید می باشد برای رشد مجدد موها در این ناحیه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بد نیست بدانیم که متخصصین
زیبایی مردان در این حوزه معمولاً داروهای هورمونی را برای درمان ریزش موی ساق پا در مردان توصیه نمی¬کنند مگر شرایط ویژه¬ای پیش بیاید و بخواهند یک اختلال هورمونی اساسی را رفع نمایند. به¬عنوان مثال فیناستراید (با نام تجاری پروسکار) قادر است ریزش موی مرتبط با هورمون آندروژن را درمان کند یا اینکه داروی اسپیرونولاکتون هم همین تاثیر را دارد.
لازم¬به¬ذکر است که روش¬های تهاجمی مانند پیوند مو برای ریزش مو بر روی پاها نیز وجود دارد ولی معمولا استفاده نمی‌شوند، چون موهای این ناحیه از اهمیت چندانی برخوردار نیستند و جزو موهای زائد محسوب می‌شوند. علاوه بر درمان¬های پیش¬گفته که برای عللی غیر از بیماری شریا¬ن¬های محیطی توضیح داده¬ شد، بدلیل اهمیت این بیماری ( PAD) لازم دیدیم که بطورجداگانه و در مبحثی دیگر راهکارهای درمان این علتِ مهم ریزش موی پای مردان را توضیح دهیم.
اگر عوامل خطر ریزش مو در قسمت‌هایی از پا مشاهده شود و فرد درباره ریزش موی پشت ساق ¬پا ویا علت ریزش موی ران¬پا به نگرانی و دلواپسی دچار گردد، لازم است که او حتماً ایجاد تغییرات در سبک زندگی مانند ترک سیگار و شروع یک برنامه ورزشی منظم ازجمله پیاده‌روی را در برنامه روزانه خود بگنجاند تا به جلوگیری از پیشرفت سریع بیماری کمک کند.
همچنین مصرف داروهای ضد پلاکتی، استاتین‌ها جهت کم شدن کلسترول خون بسیار مهم و تأثیرگذار بوده و می‌تواند مشکلاتی از جمله علت ریزش موی ران پا را مرتفع نماید.
بااین‌حال، درحالی‌که تغییرات سبک زندگی مهم است و می‌تواند به کند کردن دوره PAD کمک کند اما بیماری شریان محیطی پیشرفته به درمان‌های جدی‌تر برای کمک به بهبود جریان خون و بالا رفتن کیفیت زندگی بیمار نیاز دارد. این روش‌های درمانی که قادرند دغدغه بیمار را درباره ریزش موی پشت ساق¬ پا مرتفع نماید و علت ریزش موی ران¬پا را برای او به خوبی شفاف و درمان سازد، عبارتند از:
♦ آنژیوپلاستی
در طی آنژیوپلاستی، پزشک یک کاتتر را از طریق یک رگ خونی عبور می‌دهد و یک بالون کوچک را باد می‌کند، پلاک را فشرده می‌کند و شریان را گشاد می‌کند. این شیوه درمانی کم تهاجمی برای درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان مناسب بوده و با روانسازی جریان خون در رگ ها، علت ریزش موی ران پا را رفع نموده و به ریزش موها در قسمت‌های مختلف پا از جمله ریزش موی پشت ساق¬ پا پایان می‌دهد.
♦ قرار دادن استنت
در شیوه قرار دادن استنت، از همان روش آنژیوپلاستی استفاده میشود، اما با یک مرحله اضافه، یعنی اینکه یک استنت مشبک کوچک در شریان برای باز نگه‌داشتن آن قرار داده میشود که چنین اقدام فنآورانه‌ای می‌تواند ریزش موی پشت ساق¬ پا را خاتمه داده و ضمن رفع علت ریزش موی ران پا ، منجر به درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان نیز بشود.
♦ آترکتومی
آترکتومی شامل استفاده از یک تیغه کوچک برای برداشتن پلاک از شریان تنگ‌شده می‌باشد که با این اقدام مسیر گردش خون در آن شریان‌ها بهبود یافته و موجب تغذیه فولیکول‌های مو و در نهایت درمان ریزش موی ساق پا در مردان می‌گردد.
♦ جراحی بای پس
زمانی که طول زیادی از مسیر سرخرگ با انسداد مواجه شده باشد و از طریق آنژیوپلاستی قابل باز کردن نباشد، برای بهبود این وضعیت از سرخرگ مصنوعی استفاده میشود تا مسیر مناسب برای جریان عادی خون هموار شده و درمان ریزش موی مرتبط با ساق پا در مردان به دست آید.
بهتر است بدانیم که این روش‌های سرپایی نیاز به بستری شدن در بیمارستان ندارند و فرد می‌تواند در خانه خود با آرامش بهبود پیدا کند. همچنین ممکن است نیاز باشد که داروهای خاص برای کاهش احتمال لخته شدن خون تجویز و توسط بیمار مصرف گردد.
اگر به دلیل ریزش مو در ساق¬پا به پزشک مراجعه شود تا او به‌عنوان متخصص درمان ریزش موی ساق پا در مردان به بررسی موضوع بپردازد، ممکن است بیمار برای آزمایش‌های اضافی جهت تشخیص یا رد بیماری شریان¬محیطی به متخصص عروق ارجاع داده شود. پزشکانِ عروقی نیز دو آزمایش را برای تعیین اینکه آیا آلوپسی پای قدامی جانبی او به دلیلPAD ایجادشده است یا خیر؟ انجام می‌دهند.
یک آزمایش این است که فشارخون مچ پا و فشارخون در بازو را اندازه‌گیری می‌کند و سپس این دو را باهم مقایسه می‌کند، آنگاه متخصص یادشده می‌تواند تشخیص دهد که آیا این آزمایش محدودیت جریان خون در شریان‌های محیطی شما را نشان می‌دهد یا غیرازاین است؟
آزمایش دیگر این است که متخصصین عروق روش آنژیوگرافی را انتخاب می‌کنند و طی این روش کم تهاجمی، رنگ کنتراست به وریدها تزریق میشود تا انسداد در شریان‌ها را مشخص کند. برخی از دلایل نیز مربوط به متخصصین پوست و مو است و از طریق آنها باید پیگیری شود.
اینکه علت ریزش موی دست‌وپا چیست؟ بهتر است برای یافتن پاسخی مناسب برای آن ابتدا ویژگی‌های هیستوپاتولوژیک آلوپسی قدامی ساق¬پا که توسط گوپتا و شاو توصیف شد را به خاطر بیاوریم که نشان دادند این بیماری فولیکول‌های مو را از بین می برد هرچند سَیر بیماری به‌عنوان خوش‌خیم تلقی میشود و پیشرفت آن نادر است.
از سوی دیگر احتمال دارد بطور خودبه¬خودی بیماری مذکوررفع گردد اما هیچ درمانی برای تحریک رشد مجدد مو در ناحیه آسیب¬دیده بطور کامل مؤثر نشان داده نشده است.
تشخیصِ افتراقی اصلی آلوپسی قدامی ساق پا، آلوپسی آره آتا است که به‌طورمعمول سایر نواحی بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و ازجمله اینکه در برخی نواحیِ دست هم موجب ریزش مو می گردد و عملاً می¬تواند جوابی برای این سوال تلقی شود که علت ریزش موی دست‌وپا چیست؟. این اتفاق با علائم خفیف یا بدون هیچ علائمی شروع میشود و درصورت تشخیص زودهنگامِ نشانه¬هایی مانند پادرد و ریزش مو در پاها و دست‌ها، می‌توان به جلوگیری از پیشرفت بیماری بیشتر امیدوار بود.
بنابراین اگر دچار بیماری و یا علائمی مانند PAD مانند دیابت، کلسترول بالا، فشارخون بالا یا عادت به سیگار کشیدن شده‌اید و با دیدن ریزش مو در ساق پا و... این سوال برایتان ایجاد شده که علت ریزش موی دست‌وپا چیست؟ ، حتماً و حتماً به پزشک متخصص در مورد این عوامل خطر اطلاع دهید.
همچنین در صورتی¬که کند شدن رشد ناخن پا، تغییر رنگ پوست و گرفتگی در پاها هنگام راه¬رفتن یا دویدن را تجربه می‌کنید باید این نشانه‌ها را به متخصص پوست خود بگویید چرا که همه این‌ها می‌تواند نشان‌دهنده کمبود جریان خون کافی در پاها و دست‌های شما باشد.
اگر ریزش موهای بیمار در ناحیه ساق پا و یا ریزش موی پشت ساق ¬پا با بیماری شریان محیطی ارتباطی نداشته باشد، ممکن است پس از شرکت در دوره درمانیِ توصیه‌شده برای بیماری، موهای شخص دوباره رشد کند. برای ریزش موی ناشی از تصلب شرایین و PAD، انجام آنژیوپلاستی، آترکتومی یا قراردادن استنت قادرند جریان خون را در پاهای شما افزایش دهد و این فرآیند به‌نوبه خود می‌تواند منجر به رشد مجدد مو در پاهای فردمبتلا شود.
اگرچه برخی از افراد ممکن است ریزش مو در ساق¬پا و ریزش موی پشت ساق ¬پا را یک مشکل جدی و بیماری خطرناک ندانند، اما مهم است که مردم متوجه باشند این وضعیت احتمال دارد نشان‌دهنده یک نقص ایمنی و مشکل سلامتی بزرگ‌تری باشد. مشکلاتی که در اثر ابتلابه برخی بیماری‌ها ازجملهPAD (به‌عنوان یک بیماری پیشرونده) ایجاد می‌شوند و برای درمان آن چند روش کم¬تهاجمی را بکار می‌برند تا شاید منجر به رفع این مشکل شود.
اگر دوست دارید خیلی زودتر از آنچه که با خود می¬اندیشید، ریزش مو در ناحیه پای شما به اتمام برسد و دیگر شاهد ریزش موی پشت ساق ¬پا و یا سایر نقاط پا و یا حتی ریزش‌های نگران¬کننده موی سر خود نباشید، با یک تلفن همکاران ما را در جریان مشکل خود قرارداده و از توصیه‌های متخصصین برجسته کلینیک ما بهره‌مند شوید .