ارتباط کم خونی و ریزش مو در مردان

بسیاری از افراد از ریزش مو رنج می­‌برند. باید بدانید که ریزش مو دلایل زیادی دارد و می‌­تواند بزرگسالان و کودکان را از هر جنسیتی تحت تأثیر قرار دهد. ریزش مو در مردان تنها به دلیل بروز مشکل طاسی با الگوی رویش مو مردانه نیست؛ تحقیقات بسیاری نشان‌دهنده این موضوع است که ریزش مو می‌تواند ناشی از کمبود مواد مغذی باشد. محققان همچنین به رابطه مستقیم کم خونی و ریزش مو در مردان و زنان پی برده‌­اند. این نکته بسیار مهم است که وقتی آهن کافی ندارید، بدن نمی‌­تواند هموگلوبین که یک عنصر حیاتی برای رویش مو به شمار می‌رود را تولید کند؛ در واقع هموگلوبین در بدن حمل‌کننده اکسیژن است. رشد و ترمیم سلول‌های بدن، از جمله سلول‌هایی که رشد مو را تحریک می‌کنند؛ بدون وجود اکسیژن کافی امکان‌پذیر نیست. پس در هنگام مراجعه به پزشک این نکته را در نظر بگیرید که، دکتر خوب برای ریزش مو دکتری است هم تمام احتمالاتی که در ریزش مو فرد موثر است را بررسی می‌کند. 

در این مطلب قصد داریم تا با موضوع ارتباط کم خونی مینور و ریزش مو آشنا می‌شویم. پس تا انتها با ما همراه باشید. 

اطلاعاتی درباره کم خونی و انواع آن

وقتی خون گلبول‌های قرمز سالم کافی برای حمل اکسیژن به تمام بدن را نداشته باشد کم‌خونی اتفاق می‌افتد؛ در واقع گلبول‌های قرمز حاوی هموگلوبین هستند، هموگلوبین همان پروتئینی است که اکسیژن را به خود متصل می‌کند.

کم خونی انواع گوناگون و علل و علائم متفاوتی دارد. برخی از شایع‌ترین آنها عبارت‌اند از:

• فقر آهن: شایع‌ترین نوع کم خونی فقر آهن است و زمانی رخ می‌دهد که بدن آهن کافی برای تولید هموگلوبین ندارد. آهن از غذاهایی مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، لوبیا و سبزیجات برگ‌دار به دست می‌آید.
• مگالوبلاستیک: این نوع کم خونی زمانی رخ می‌دهد که بدن به اندازه کافی ویتامین  B12 یا اسید فولیک برای تولید گلبول‌های قرمز سالم نداشته باشد. ویتامین  B12 در گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ و لبنیات یافت می‌شود. اسید فولیک در سبزیجات برگ‌دار، لوبیا، عدس و میوه‌های تقویت‌شده یافت می‌شود.
• داسی شکل: این نوع کم خونی ارثی محسوب می‌شود و می‌تواند گلبول‌های قرمز را به شکل داسی تغییر شکل دهد. گلبول‌های قرمز داسی شکل به راحتی در رگ‌ها حرکت نمی‌کنند و می‌توانند باعث انسداد و درد شوند.
• تالاسمی: این نوع کم خونی ارثی است و در این حالت بدن به اندازه کافی هموگلوبین تولید نمی‌کند. تالاسمی دو نوع است خفیف و شدید.

علائم مشترک کم خونی شامل خستگی، رنگ پریدگی پوست، تنگی نفس، سرگیجه، سردرد و ضربان قلب نامنظم است؛ اگر هر یک از این علائم را دارید مهم است که سریعاً برای تشخیص و درمان دقیق‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.

رابطه فقر آهن و ریزش مو در مردان

کمبود آهن یا آنمی فقر آهن یک بیماری شایع در میان مردان و زنان است. آهن برای تولید هموگلوبین، پروتئینی در گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را در بدن حمل می‌کنند ضروری است. کمبود آهن سبب عدم اکسیژن‌رسانی به اعضای مختلف بدن می‌شود و علائمی مانند خستگی، تنگی نفس و ریزش مو دارد.

وجود عنصری مانند آهن در بدن برای رشد سالم مو ضروری است؛ وقتی به کمبود آهن مبتلا می‌شوید، بدن‌تان آهن کافی برای تأمین نیازهای فولیکول‌های مو ندارد و این امر به ضعیف شدن و نازک شدن موها و در نهایت ریزش آنها منجر می‌شود.

سایر علائم کمبود آهن شامل موارد زیر است:

• خستگی
• رنگ پریدگی پوست
• تنگی نفس
• سرگیجه
• سردرد
• ضعف عضلانی
• دست و پای سرد

زنان در سنین باروری بیش از مردان به کمبود آهن مبتلا می‌شوند. این امر به دلیل از دست دادن خون در دوران قاعدگی است. سایر عوامل خطر ابتلا به کمبود آهن عبارت‌اند از:

• رژیم غذایی فاقد آهن کافی
• ناتوانی بدن در جذب آهن
• بارداری
• شیردهی
• خونریزی زیاد قاعدگی
• زخم‌های معده
• برخی از داروها

در صورتی که علائم کمبود آهن را در بدن خود مشاهده می‌کنید مهم است که به پزشک متخصص مراجعه و درمان مناسب را دریافت کنید.

برای درمان کمبود آهن می‌توان از مکمل آهن استفاده کرد و غذاهای غنی از آهن مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات، سبزیجات برگ‌دار و غذاهای غنی شده با آهن را در رژیم غذایی خود قرار داد. مصرف ویتامین C به بدن کمک می‌کند تا آهن بهتر جذب شود. از مصرف کافئین و الکل که جذب آهن را در بدن مختل می‌کنند بپرهیزید.

در حالی که کم خونی از نوع فقر آهن یک علت شایع ریزش مو در مردان است؛ اما تنها علت محسوب نمی‌شود. سایر علل ریزش مو در مردان عبارت‌ند از:

• آلوپسی آندروژنتیک (طاسی با الگوی مردانه): شایع‌ترین علت ریزش مو در مردان است که به دلیل ترکیبی از ژنتیک و هورمون‌های مردانه رخ می‌دهد.
• آلوپسی آره آتا: یک بیماری خودایمنی است که باعث ریزش مو به صورت تکه‌های گرد می‌شود.
• استرس: استرس می‌تواند منجر به ریزش مو به طور موقت شود.
• مصرف برخی داروها: برخی از داروها به عنوان یک عارضه جانبی باعث ریزش مو می‌شوند.

رابطه کم خونی مگالوبلاستیک با ریزش مو در مردان

همان‌طور که بیان شد کم خونی نوع مگالوبلاستیک بر اثر کمبود ویتامین B12 یا اسید فولیک (ویتامین B9) ایجاد می‌شود که برای تولید گلبول‌های قرمز سالم ضروری هستند؛ در واقع وقتی بدن انسان به اندازه کافی ویتامین  B12یا اسید فولیک ندارد گلبول‌های قرمز بزرگ‌تر از حد طبیعی به نام مگالوبلاست تولید می‌کند که قادر نیستند اکسیژن کافی را به نقاط مختلف بدن حمل کنند.

یکی از عوارض احتمالی کم خونی مگالوبلاستیک، ریزش مو است؛ در واقع، ریزش مو یکی از علائم شایع این نوع کم خونی محسوب می‌شود.

دانشمندان هنوز دلایل دقیق چگونگی ارتباط کم خونی مگالوبلاستیک با ریزش مو را به طور کامل کشف نکرده‌اند؛ اما با این حال، چند نظریه در مورد آن وجود دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌شود؛

• کمبود اکسیژن: در این نوع از کم خونی گلبول‌های قرمز عملکرد درستی ندارند و اکسیژن کافی را به نقاط مختلف بدن شما حمل نمی‌کنند و کمبود اکسیژن می‌تواند به فولیکول‌های مو آسیب برساند و منجر به ریزش آنها شود.
• آسیب DNA: نکتة مهم اینکه ویتامین B12 و اسید فولیک برای سنتز DNA ضروری هستند و کمبود هر یک از آنها به DNA فولیکول‌های مو آسیب می‌رساند و منجر به ریزش مو می‌شود.
• التهاب: کمبود ویتامین  B12منجر به التهاب در بدن می‌شود و التهاب به فولیکول‌های مو آسیب می‌رساند و منجر به ریزش مو می‌شود.

ریزش مو بر اثر کم خونی مگالوبلاستیک علائم گوناگونی دارد که از جمله آنها می‌توان به مواردی اشاره کرد؛ مثلاً به صورت تدریجی و در طول زمان ایجاد می‌شود و ممکن است متوجه شوید که موهای‌تان بیشتر از حد معمول می‌ریزد یا لکه‌های طاسی روی سر خود مشاهده کنید.

سایر علائم کم خونی مگالوبلاستیک شامل موارد زیر است:

• خستگی
• رنگ پریدگی پوست
• تنگی نفس
• سرگیجه
• سردرد
• گزگز و مور مور شدن دست و پا
• زخم دهان
• اسهال

اگر با توجه به علائمی که بیان کردیم تصور می‌کنید به این عارضه مبتلا هستید حتماً برای تشخیص و درمان به پزشک متخصص در این زمینه مراجعه کنید. درمان کم خونی مگالوبلاستیک معمولاً با مصرف مکمل‌های ویتامین B12 یا اسید فولیک انجام می‌شود. در برخی موارد، ممکن است به تزریق ویتامین B12 نیز نیاز باشد. با درمان مناسب، کم خونی مگالوبلاستیک و ریزش مو ناشی از آن معمولاً قابل درمان است.

کم خونی داسی شکل و ریزش مو در مردان

با توجه به آنچه در بالا ذکر کردیم کم خونی داسی شکل یک بیماری خونی ارثی محسوب می‌شود که بر گلبول‌های قرمز خون تأثیر می‌گذارد و آنها را از حالت نرم و گرد به حال داسی شکل و سفت و خمیده تبدیل می‌کند و تغییر شکل دادن آنها باعث می‌شود تا به راحتی در رگ‌ها حرکت نکنند و انسداد و درد را ایجاد کنند. این نوع کم خونی طیف وسیعی از بیماری‌ها را از جمله ریزش مو به همراه دارد. البته ریزش مو در این نوع از کم خونی به دلایل گوناگونی ایجاد می‌شود؛

• کمبود اکسیژن: در این نوع از کم خونی نیز عدم اکسیژن‌رسانی گلبول‌های قرمز داسی شکل یکی از عوامل ریزش مو محسوب می‌شود.
• آسیب به مویرگ‌ها: گلبول های قرمز داسی شکل به مویرگ‌های کوچک در پوست سر آسیب می‌رسانند. این مویرگ‌ها مسئول رساندن خون و مواد مغذی به فولیکول‌های مو هستند. آسیب به مویرگ‌ها می‌تواند جریان خون به فولیکول‌های مو را مختل کند و منجر به ریزش مو شود.
• التهاب: عامل مشابه دیگر التهاب است در این نوع از کم خونی نیز که سبب التهاب در بدن می‌شود فولیکول‌های مو آسیب می‌بینند و منجر به ریزش مو می‌شود.

علائم ریزش مو در نوع کم خونی داسی شکل شامل موارد زیر است:

• ریزش موی تدریجی: این نوع ریزش شایع‌ترین نوع ریزش مو در مبتلایان به کم خونی داسی شکل است.
• ریزش ناگهانی مو: این نوع ریزش شیوع کمتری دارد؛ اما در موارد نادر در افراد مبتلا به کم خونی داسی شکل رخ می‌دهد. در این نوع ریزش موها به صورت تکه‌های بزرگ از سر جدا می‌شوند.
• طاسی: در موارد شدید کم خونی داسی شکل، ممکن است طاسی کامل سر رخ دهد.

اگر با علائم کم خونی داسی شکل به پزشک متخصص مراجعه کنید او ممکن است از درمان دارویی یا انتقال خون یا پیوند مغز استخوان یا از داروهای موضعی مانند ماینوکسیدل استفاده کند.

آیا کم خونی تالاسمی مینور و ریزش مو به هم مرتبط هستند؟

یکی از عوارض شایع تالاسمی، به ویژه تالاسمی ماژور ریزش مو محسوب می‌شود؛ چون در این بیماری گلبول‌های قرمز خون و هموگلوبین به شدت کاهش می‌یابند و همان‌طور که قبلاً‌ ذکر کردیم گلبول‌های قرمز خون وظیفه اکسیژن‌رسانی به اعضای بدن از جمله فولیکول‌های مو را بر عهده دارند و وقتی اکسیژن به فولیکول‌ها نرسد موها ضعیف می‌شوند و ریزش پیدا می‌کنند از طرفی علاوه بر کمبود اکسیژن، تالاسمی منجر به کمبود آهن نیز می‌شود که این نیز عامل دیگری برای ریزش مو محسوب می‌شود در واقع آهن برای تولید هموگلوبین ضروری است و کمبود آن به کم خونی منجر می‌شود و کم خونی نیز باعث ریزش موی سر می‌شود.

ریزش مو در افراد مبتلا به تالاسمی مینور به ندرت اتفاق می‌افتد؛ اما با این حال، اگر فردی مبتلا به کم خونی مینور باشد در واقع کمبود آهن یا سایر مواد مغذی در او می‌تواند سبب بروز ریزش مو شود.

برای درمان ریزیش مو در تالاسمی می‌توان کمبود آهن را با استفاده از مکمل‌های آهن جبران کرد و رژیم غذایی مناسبی سرشار از آهن، گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات و سبزیجات برگ‌دار داشت و از استرس دوری کرد از شامپو و نرم‌کننده‌های ملایم استفاده کرد و از حالت دادن بیش از حد مو با حرارت خودداری کرد.

آیا کم خونی و ریزش مو در زنان و مردان متفاوت است؟

برای پاسخ به این سؤال که آیا کم خونی و ریزش موی مردان و زنان متفاوت است؛ باید به صورت تخصصی به روند کم خونی و ریزش موی مردان و زنان بپردازیم. می­دانید که تستوسترون یک هورمون مردانه است. باید بگوییم که رابطه بین تستوسترون و ریزش مو کمی پیچیده است. یک باور عمومی وجود دارد که می­گوید تستوسترون بیش از اندازه ممکن است باعث ریزش مو شود. به این معنی که مردان طاس و کم‌مو سطوح بالایی از تستوسترون دارند. با اینکه تحقیقات معتبری برای این موضوع وجود ندارد و بالا بودن سطح تستوسترون و ریزش مو اثبات نشده است؛ اما همه می­دانیم که مردان بسیار بیشتر از زنان دچار طاسی و ریزش مو می­شوند. این موضوع می­تواند ربطی به میزان تستوسترون و کم خونی و ریزش موی مردان نداشته باشد و فقط ژن و الگوی ژنتیکی مردان باعث این موضوع باشد.

طبق گزارش مؤسسه ملی بهداشت (NIH)، طاسی با الگوی مردانه یا آلوپسی آندروژنیک، حدود 50 میلیون مرد و 30 میلیون زن را در ایالات متحده تحت تأثیر قرار می­دهد. با این مطالعات می­توانیم به درصد بیشتر درگیری مردان به ریزش مو و طاسی پی ببریم. ریزش مو به دلیل کوچک شدن فولیکول‌های مو و تأثیر آن بر چرخه رشد است. موهای جدید ریزتر و ضعیف­تر می­شوند تا جایی که دیگر هیچ مویی باقی نماند. با وجود درگیری بیشتر مردان به ریزش مو، بیشتر مطالعات مربوط به کم خونی، فقر آهن و ریزش مو به ریزش مو در زنان می­پردازد. زیرا کم خونی در زنان به نسبت مردان شایع­تر است؛ بنابراین در صورتی که بخواهیم به کم خونی و ریزش مو در مردان و زنان بپردازیم؛ زنان با توجه به احتمال بیشتر درگیری به کم خونی، بیشتر درگیر ریزش مو ناشی از کم خونی خواهند شد.

باید بگوییم زنان نیز مانند مردان، شایع­ترین نوع ریزش مو را با ریزش موی الگوی زنانه یا همان آلوپسی آندروژنتیک تجربه می­کنند. با این تفاوت که اگر ریزش مو در مردان بیشتر از قسمت پشت سر شروع شود؛ ریزش موی الگوی زنانه معمولاً به نازک شدن مو در قسمت میانی پوست سر اشاره دارد. افرادی که دارای این الگوی ریزش مو هستند؛ ممکن است موهای نازک یا کاهش یافته روی خط مو در امتداد پیشانی خود داشته باشند. با این حال، تحقیقات نشان می­دهد که به صورت معمول، ریزش مو ناشی از فقر آهن نوعی ریزش مو به شمار می­رود که فولیکول­های مو را زخمی نمی­کند. این موضوع برای رشد مجدد مو بسیار امیدوارکننده است؛ زیرا به این معنی است که فولیکول­ها به شدت آسیب نمی­بینند و ممکن است بتوانند با تقویت شدن آهن خون و انجام روش‌هایی مانند مزوتراپی، دوباره فرآیند رویش مو را جبران کنند.

بهترین درمان و بهترین قرص برای کم خونی و ریزش مو چیست؟

علاوه بر درمان ریزش مو ناشی از کم خونی با دقت نظر به درمان­های ویژه کم خونی، بسیاری از درمان‌های دیگر برای رشد مجدد مو وجود دارد. باید بدانید که کم خونی و ریزش مو در مردان و زنان را می­توان در برخی بیماران با توجه به بهترین درمان و بهترین قرص برای کم خونی و ریزش مو به سادگی درمان کرد. انتخاب یک پزشک باتجربه برای درمان ریزش مو ناشی از کم خونی بسیار مفید خواهد بود. در واقع افراد مبتلا به ریزش مو باید با پزشک خود در مورد گزینه­های درمانی صحبت کنند. پزشکان می‌توانند درمان­های زیادی را به افرادی که دچار ریزش مو هستند؛ توصیه کنند. هر چند به طور معمول بهترین درمان و بهترین قرص برای کم خونی و ریزش مو موارد زیر هستند:

1. ماینوکسیدیل (روگین)

این دارو به صورت محلول موضعی موجود است و به نوعی درمان ریزش مو ناشی از کم خونی نیز به شمار می‌رود. محققان و دانشمندان می­گویند این دارو به موها اجازه می­دهد مدت بیشتری در فاز رشد و رویش بمانند. شما می­توانید از این مایع محبوب بدون نسخه مانند شامپو استفاده کنید. برای تقویت رشد مو و جلوگیری از ریزش بیشتر مو، باید آن را دو بار در روز به پوست سر خود بمالید. اثرات ماینوکسیدیل حدود 16 هفته طول می­کشد و پس از این مدت رویش مجدد مو اتفاق می‌افتد و سرعت رشد موها بیشتر می‌شود. با این حال، می­توانید پس از 16 هفته با مشورت پزشک به مصرف آن ادامه دهید تا از مزایای بیشتری بهره‌مند شوید. ماینوکسیدیل برای کم خونی و ریزش مو در مردان و زنان قابل استفاده و در دسترس است.

2. فیناستراید (پروپسیا)

فیناستراید به عنوان بهترین قرص برای کم خونی و ریزش مو در نظر گرفته می­شود. قابل ذکر است که این دارو فقط برای مردان به شکل قرص در دسترس است. مصرف فیناستراید ریزش مو را کند می­کند و برای برخی از مردان باعث تحریک رشد مجدد مو می­شود.

3. مهارکننده­های 5 آلفا ردوکتاز

داروهایی مانند فیناستراید (پروسکار) مهارکننده­های 5 آلفا ردوکتاز هستند. این داروها به افزایش سطح آنزیم‌هایی کمک می­کنند که باعث رشد مو می­شوند. این دارو به عنوان بهترین قرص برای کم خونی و ریزش مو در نظر گرفته می­شود.

4. تکنیک‌های جراحی

اگر درمان‌های دیگر مؤثر واقع نشد؛ جراحی، مانند کاشت مو می‌تواند به ترمیم موهای فرد کمک کند؛ اگرچه جراحی باعث رشد مجدد نمی­شود؛ اما برای افرادی که ریزش موی دائمی دارند، گزینه­ای در دسترس است. جراحی کاشت و ترمیم مو شامل برداشتن شاخه­های کوچک پوست حاوی مو و کاشت آنها در نواحی کم موی سر است.

5. تزریق پلاکت

پزشکان به طور مداوم در حال تحقیق روی روش­های جدید برای بازگرداندن فرآیند رشد مو هستند. یکی از این روش­های جدید درمان پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) است. این درمان شامل جداسازی پلاکت­ها از نمونه خون افراد با استفاده از دستگاه تخصصی و پس از آن تزریق پلاکت­ها به مناطقی از پوست سر است که تحت تأثیر ریزش مو قرار گرفته است. پزشکان معتقدند پلاکت­ها حاوی مقدار زیادی از فاکتورهای رشد هستند که قادرند به تحریک رشد مو نیز کمک کنند. اکثر زنانی که تزریق پی آر پی را دریافت کردند؛ پس از شش ماه افزایش تراکم و ضخامت موهای خود را تجربه کرده­اند. با این حال برای اثبات اثربخشی PRP باید مطالعات بیشتری انجام شود.

سخن پایانی

در این مطلب سعی کردیم در مورد کم خونی و ریزش مو در مردان و زنان بحث کنیم و از رابطه کم خونی مینور و ریزش مو (که در اصطلاح پزشکی به آن کم خونی تالاسمی مینور می‌گویند) بگوییم. می‌دانید که بحث ریزش مو دغدغه بسیاری از افراد است. درمان ریزش مو ناشی از کم خونی را می­توانید زیر نظر یک پزشک متعهد و با تجربه انجام دهید. در صورتی که به دنبال چنین پزشکی هستید؛ مرکز ما با دارا بودن بهترین متخصصان در خدمت شماست تا با ارائه بهترین دارو و بهترین قرص برای کم خونی و ریزش مو به درمان مشکل شما بپردازد؛ برای دریافت وقت مشاوره و دریافت نوبت در بخش تماس با ما با مرکز ما در ارتباط باشید.