آیا از بین بردن خال صورت بارداری خطرناک است؟
از بین بردن خال صورت بارداری برای بسیاری از زنان باردار به دغدغهای جدی تبدیل میشود. تغییرات هورمونی در این دوران باعث افزایش رنگدانهها و ظاهر شدن خالهای جدید روی پوست میشود که گاه به زیبایی و اعتمادبهنفس آسیب میزند. با این حال، ترس از آسیب به جنین یا ایجاد حساسیت پوستی، مادران را از درمانهای خودسرانه بازمیدارد. نکته مهم این است که همه خالها در دوران بارداری خطرناک نیستند و بسیاری پس از زایمان بهتدریج کمرنگ یا ناپدید میشوند. اما برخی خالها به دلیل موقعیت، اندازه یا تغییر رنگ باید توسط پزشک بررسی شوند تا احتمال ملانوم یا ضایعات پوستی جدی رد شود. در چنین شرایطی، دانستن اینکه برای برداشتن خال صورت به چه دکتری مراجعه کنیم اهمیت زیادی دارد؛ چراکه تنها متخصص پوست میتواند ایمنترین روش را متناسب با وضعیت هورمونی و نوع پوست باردار انتخاب کند.
فهرست
میزان هورمونهای استروژن و پروژسترون در زمان بارداری به شدت افزایش می یابد. این هورمونها سلولهایی به نام ملانوسیت را برمی انگیزند تا رنگدانه زیادتری تولید کنند. همین امر باعث پررنگتر به نظر رسیدن خالها شده یا حتی باعث ظهور خالهای جدید بر صورت می شود.
جریان خون افزایش پیدا می کند و تغییرات سیستم ایمنی هم باعث شدت یافتن علائم می شود. تعداد زیادی از زنان متوجه پررنگ تر شدن خالهای کوچک قدیمی در دوران بارداری می شوند.
خبر خوب اینجاست که اکثرا، این تغییرات دائمی نمی باشد. بعد از زایمان، سطح هورمونها کاهش می یابد و خالها به حالت طبیعیشان بازمیگردند یا حداقل کمتر جلب توجه می کنند.
متخصصان پوست پیشنهاد میکنند که برداشتن خال در بارداری، جز در موارد اضطراری، صورت نگیرد. بدلیل اینکه مصرف داروهای بیحسی، احتمال عفونت و استرس اضافی برای مادر مضر است.
اگر خال نشانه های مشکوکی مثل خونریزی، رشد سریع یا تغییر رنگ غیرعادی داشته باشد، پزشک ممکن است حتی در دوران بارداری با یک جراحی ساده و ایمن آن را بردارد. اما برای خالهایی که برداشتنشان تنها جنبه زیبایی دارد، صبر کردن تا انتهای بارداری بهترین گزینه است.
روشهای متعددی برای برداشتن خال وجود دارد. در دوران بارداری اغلبشان موانعی محدود کننده دارند.
-
لیزر: به دلیل کمبود اطلاعات کافی در خصوص ایمنی کامل در دوره بارداری، اکثرا پیشنهاد نمیشود.
-
کرایوتراپی : با انجماد خال با نیتروژن مایع، در برخی موارد ممکن است روشی امن باشد.
-
جراحی ساده: بهترین گزینه برای خالهای مشکوک است. با بیحسی ناحیه ای بصورت تحت کنترل انجام میشود.
با این وجود، بیشتر متخصصان تاکید دارند که درمانهای زیبایی بهتر است تا بعد از وضع حمل به تعویق بیفتند؛ هنگامی که مادر بدون تنش میتواند از روشهای مدرن همچون لیزرهای پیشرفته یا جراحی دقیق استفاده کند.
با اینکه دیدن خالهای پررنگشده در آینه بسیار آزاردهنده است، اما بهترین زمان برای برداشتن آنها پس از بارداری می باشد. زیرا:
-
اکثر خالها بعد از زایمانبطور طبیعی کمرنگ میشوند.
-
در این مرحله می شود بدون نگرانی از محدودیت ها، از بیحسیها و روش های زیبایی استفاده نمود.
-
مادر از نظر جسمی و روحی شرایط بهتری برای پذیرش درمان دارد.
برای همین، بیشتر افراد در جلسه مشاوره پس از زایمان، هم معاینه ی کامل خالهایشان را انجام میدهند و هم در صورت نیاز، بهترین روش درمانی به ایشان توصیه میگردد.
-
سهماهه اول: حساسترین مرحله ی رشد جنین است. هر گونه فعالیت غیرضروری باید با تاخیر انجام شود.
-
سهماهه دوم: به هنگام ضرورت، ایمنترین زمان است.
-
سهماهه سوم: به علت نزدیک شدن به زمان وضع حمل و بیشتر شدن فشار جسمی، توصیه میگردد جز در موارد ضروری اقدامی صورت نپذیرد.
این موارد نشان دهنده ی این است که تنها دلیل قانع کننده برای برداشتن خال در دوران بارداری، مشکوک بودن آن به بدخیمی می باشد. بجز این مورد، همهچیز تا بعد از وضع حمل به تعویق می افتد.
کرمها و محلولهایی که در داروخانه یا اینترنت به عنوان درمان خال عرضه میشوند، اکثرا ایمن نیستند. ترکیباتی همچون اسید سالیسیلیک غلیظ یا فنول ممکن است برای جنین ضرر داشته باشد. استفاده این اقلام در طول دوره بارداری کاملا ممنوع است.
حتی پس از بارداری هم پیشنهاد میشود بدون مشورت با پزشک ، درمانهای خانگی یا محصولات بدون نسخه مصرف نگردد. مطمئن ترین نتایج از روشهای پزشکی همچون لیزر یا جراحی حاصل می شود.
خالهایی که در طی بارداری پیدا یا بزرگتر و پررنگتر میشوند، بعضا بعد از زایمان بدون دخالت محو میشوند. . به همین خاطر پیشنهاد پزشکان این است که اگر خال از لحاظ پزشکی موردی ندارد، تا اتمام بارداری و حتی زمان شیردهی برای برداشتن آن اقدامی صورت نگیرد. در غیر اینصورت، پس از دوران شیردهی و ثابت گشتن هورمون ها، میتوان با روشهای مطمئن خال را از بین برد.
پزشکان توصیه میکنند حداقل ۳ الی ۶ ماه پس از زایمان صبر کنید. در طول این زمان، وضعیت هورمونی بدن متعادل میشود و درمان نتیجه مطلوب تری خواهد داشت.
با این وجود، اگر بعد از بارداری می خواهید خال صورتتان را بردارید، راه های معمول شامل:
-
جراحی ساده (Excision)
-
خال کاملا توسط تیغ جراحی برداشته میشود و بخیه میخورد.
-
برای خالهای بزرگ یا خالهای سرطانیمناسب است.
-
جای بخیه بطور معمول باقی خواهد ماند اما در طی زمان محو میگردد.
-
کوتر (Electrocautery)
-
سوزاندن خال با اسفاده از جریان الکتریکی.
-
اکثرا برای خالهای سطحی یا کوچک استفاده میشود.
-
احتمال کم باقی ماندن اسکار وجود دارد.
-
لیزر (Laser therapy)
-
برای خالهای کوچک، سطحی و رنگی کاربرد دارد.
-
معمولاً جای کمتری به نسبت متدهای دیگر باقی میگذارد.
-
ممکن است نیازمند چندین جلسه باشد.
-
کریوتراپی (Cryotherapy)
-
خال را با استفاده نیتروژن مایع فریز می کنند.
-
بیشترین کاربرد ان برای ضایعات سطحی است تا خالهای برجسته.
نکات مهم:
-
در دوران بارداری و شیردهی، بهتر است کارهای زیبایی (لیزر، داروهای بیحسی، حتی جراحیهای کوچک) به تاخیر بیفتد مگر در زمانی که خال به سرطانی شدن مشکوک باشد.
-
هر خالی که در بارداری سریعا تغییر اندازه پیدا کند ، رنگش عوض شود ، حاشه آن نامنظم شود یا خونریزی کند باید توسط متخصص پوست معاینه شود.
-
انتخاب بهترین روش به نوع خال (رنگی، گوشتی یا صاف، برجستگی و محل آن) بستگی دارد.
در جدول زیر، انواع روشهای برداشتن خال صورت به همراه مزایا، معایب و بهترین وقت انجام آنها پس از بارداری آورده شده:
|
روش
|
مزایا
|
معایب
|
بهترین زمان انجام بعد از بارداری
|
|
جراحی (Excision)
|
برداشتن کامل خال، امکان بررسی پاتولوژی
|
باقی ماندن رد بخیه یا جای زخم
|
بعد از اتمام حاملگی و ترجیحاً پایان شیردهی
|
|
کوتر (Electrocautery)
|
سریع، مناسب برای خالهای کوچک
|
احتمال ماندن جای زخم یا تغییر رنگ پوست
|
پس از زایمان (تحت نظر پزشک در دوران شیردهی)
|
|
لیزر (Laser)
|
جای زخم کمتر، مناسب تر برای خالهای سطحی
|
نیازمند چندین جلسه، هزینه بالاتر
|
پس از بارداری، بعضا حتی در شیردهی هم ممکن است
|
|
کریوتراپی (Cryotherapy)
|
روش سریع، به بخیه نیاز ندارد
|
اکثرا برای ضایعات سطحی، احتمال تغییر رنگ پوست
|
پس از زایمان (با احتیاط در زمان شیردهی)
|
تفاوت خالهای بارداری با لکهای ملاسما و کک و مک؛ تشخیص صحیح قبل از درمان
از اشتباهات معمول این است که افراد لکهای ملاسما یا کک و مک را با خال اشتباه میگیرند. ملاسما به لکههای وسیع قهوهای رنگ گفته می شود که عموما روی گونهها و پیشانی ظاهر میشود. کک و مک هم به نقاط کوچک و متعددی گفته میشود که در تماس با آفتاب پررنگتر می گردند.
خالها معمولاً مرز مشخص و برجستگی دارند. این تمایز اهمیت دارد، چون روش درمان هر کدام متفاوت است. بعد از بارداری، پزشک با معاینه دقیق میتواند بهترین راهحل را پیشنهاد کند؛ مثلاً لیزر برای ملاسما یا جراحی برای خالهای برجسته.
تجربه بیماران: آیا لیزر خال صورت در بارداری باعث مشکل برای جنین میشود؟
نگرانی متداول مادران این است که اشعه لیزر به جنین ضرر برساند. لیزر بر روی سطح پوست عمل میکند و به رحم نفوذ نمی کند. اما به بیحسی نیاز است و در این باره اطلاعات علمی کافی وجود ندارد. پزشکان پیشنهاد میکنند لیزرهای زیبایی پس از زایمان صورت گیرند.
تعداد زیادی از مادرانی که پس از بارداری اقدام کردهاند، از نتایج طبیعی و بی عارضه رضایت بیشتری داشتهاند.
هزینه درمان خال بارداری روی صورت
عوامل متعددی هزینه برداشتن خال را تعیین می کند: تعداد خالها، روش انتخابی (لیزر، کرایو، جراحی) و مرکز درمانی. در اکثر موارد پس از بارداری هزینهها مقداری بالاتر می رود، چون امکان استفاده از روش های مدرن بالاتر می رود.
بااینوجود، به علت ماندگاری زیاد نتایج، اکثر افراد این هزینه را نوعی سرمایهگذاری برای ارتقای ظاهر خود میدانند.
مراقبتهای بعد از برداشتن خال صورت که در بارداری ایجاد شدهاند برای جلوگیری از جای زخم و لک
پس از زایمان و تکمیل دوره درمان، مراقبتهای پوستیباید حتما رعایت شود.
-
ضدآفتاب به طور منظم استفاده شود
-
محل زخم تمیز نگه داشته شود
-
از دستکاری یا کندن دلمهها بپرهیزید
-
کرمهای ترمیمکننده مصرف شود
با انجام این اقدامات ساده از ایجاد اسکار یا لک پس از درمان، جلوگیری کنید.
چه زمانی برداشتن خال ضروری است؟ تشخیص خالهای مشکوک در دوران بارداری
اگر یک خال علائمی همچون رشد سریع، تغییریافتن شکل یا خونریزی داشته باشد، حتی در زمان بارداری باید چک شود. پزشک در این شرایط بدون فوت وقت آن را برمیدارد. اما برای خالهای بیخطر، ایمنتر آن است که تا پایان بارداری صبر شود.
سخن پایانی
از بین بردن خال صورت بارداری نیازمند دقت، آگاهی و انتخاب درست است. اگرچه بسیاری از خالها پس از زایمان محو میشوند، اما برخی به دلیل عمق رنگدانه یا تأثیر ژنتیک ماندگار خواهند بود. در چنین مواردی، مراجعه به پزشک متخصص پوست و انجام بررسی دقیق، اولین و مطمئنترین گام است. متخصص میتواند بر اساس وضعیت پوست، نوع خال و شرایط بارداری، بهترین روش درمان را پیشنهاد دهد؛ از لیزرهای ایمن گرفته تا کرمهای تجویزی ملایم یا روشهای غیرتهاجمی. نکته کلیدی این است که هرگز نباید در دوران بارداری بدون نظر پزشک از مواد شیمیایی یا درمانهای خانگی ناشناخته استفاده کرد، زیرا ممکن است جذب پوستی یا واکنش آلرژیک ایجاد کند. آگاهی از منشأ خالها و مشورت بهموقع، نهتنها به حفظ زیبایی پوست کمک میکند بلکه خیال شما را از بابت سلامت کامل خود و جنین آسوده میسازد. در نهایت، مراقبت پوستی دقیق، تغذیه سالم و پیگیری تخصصی، بهترین راه برای حفظ شادابی و رفع خالهای بارداری به شکلی ایمن و مؤثر است.